Tiền lương chưa bao giờ là tất cả – Ý nghĩa của công việc

Trong xã hội hiện đại, tiền lương thường được coi là yếu tố quan trọng nhất khi lựa chọn công việc. Tuy nhiên, Fred Kofman, trong cuốn sách “Tiền lương chưa bao giờ là tất cả”, đã chỉ ra rằng tiền lương chỉ chiếm 15% động lực làm việc, trong khi 85% còn lại đến từ nhu cầu được trân trọng, cảm giác tạo ra sự khác biệt mỗi ngày và cống hiến vì một sự nghiệp cao cả hơn bản thân.

Tóm tắt nội dung chính của cuốn sách:

• Câu hỏi 1: Những vấn đề khó khăn tồn tại trong doanh nghiệp là gì?

  Tác giả đã sử dụng cách tiếp cận hệ thống để xác định các vấn đề cốt lõi của tổ chức và chia thành các phần sau:

  1. Sự thiếu gắn bó:

     • Mô tả vấn đề: Nhân viên không cảm thấy gắn bó với công ty, dẫn đến làm việc với tâm lý “lính đánh thuê”. Tình trạng này gây ra bất mãn lan truyền, giảm chất lượng công việc, tăng nguy cơ rời bỏ tổ chức.
     • Cách giải quyết: Tác giả đề xuất mô hình “Nó – Chúng tôi – Tôi”, trong đó:
       • Nó: Quản lý tốt nhiệm vụ, hệ thống, quy trình.
       • Chúng tôi: Xây dựng cộng đồng, kết nối các mối quan hệ trong tổ chức.
       • Tôi: Tập trung khơi gợi ý nghĩa cá nhân trong công việc.
     • Tác giả nhấn mạnh rằng, sự gắn bó sẽ cải thiện khi lãnh đạo thực sự quan tâm và mang lại ý nghĩa cho công việc.

  2. Tình trạng vô tổ chức:

     • Mô tả vấn đề: Nhân viên có thể hoàn thành KPI cá nhân nhưng lại không phục vụ mục tiêu chung của tổ chức. Điều này tạo ra xung đột giữa lợi ích cá nhân và mục tiêu toàn thể.
     • Giải pháp: Tác giả gợi ý thay đổi cơ chế khích lệ từ cá nhân sang mục tiêu chung, ví dụ chia lương thành hai phần: dựa trên KPI cá nhân và kết quả tập thể. Tuy nhiên, mỗi giải pháp đều có hạn chế, đòi hỏi sự cân nhắc linh hoạt.

  3. Thiếu thông tin:

     • Mô tả vấn đề: Nhân viên và lãnh đạo không có đầy đủ thông tin để đưa ra quyết định tối ưu. Quyết định thường dựa trên quan điểm hạn chế, dẫn đến các sai lầm chiến lược.
     • Giải pháp: Tác giả nhấn mạnh việc chia sẻ thông tin giữa các cấp trong tổ chức, khuyến khích đối thoại minh bạch và hợp tác để đưa ra quyết định tốt hơn.

  4. Vỡ mộng:

     • Mô tả vấn đề: Nhân viên mất niềm tin vào lãnh đạo, cảm thấy bị phản bội do các hành động không nhất quán hoặc ảnh hưởng của quyền lực.
     • Giải pháp: Lãnh đạo cần giữ lời hứa, hành động nhất quán và tạo môi trường khuyến khích đối thoại thẳng thắn.

  ---

  Câu hỏi 2: Những giải pháp mềm dẻo giúp tổ chức vượt qua khó khăn là gì?

  Tác giả trình bày chi tiết các giải pháp thiết thực để khắc phục những vấn đề đã nêu, chia thành năm nhóm chính:

  1. Động lực:

     • Tác giả nhấn mạnh rằng động lực lâu dài không thể dựa vào phần thưởng hay hình phạt vật chất. Thay vào đó, cần khơi gợi động lực nội tại bằng cách:
       • Kết nối nhân viên với mục đích cao cả của tổ chức.
       • Xây dựng mối quan hệ gắn kết giữa các thành viên.
       • Đầu tư vào kỹ năng và khả năng tự quản của nhân viên.

  2. Văn hóa:

     • Văn hóa là yếu tố quyết định sự gắn kết và hiệu quả của tổ chức. Tác giả đề xuất xây dựng văn hóa dựa trên:
       • Sự đồng thuận cao.
       • Cường độ thực thi mạnh mẽ.
       • Nội dung văn hóa phù hợp.
       • Khả năng thích ứng linh hoạt.

  3. Khả năng ứng phó:

     • Lãnh đạo cần tập trung vào khả năng ứng phó thay vì đổ lỗi. Tác giả đề xuất các câu hỏi tư duy như:
       • “Bạn đã góp phần vào tình huống này như thế nào?”
       • “Bạn có thể làm gì để cải thiện nó?”

  4. Leo thang hợp tác:

     • Để giải quyết xung đột giữa các cá nhân hoặc bộ phận, tác giả khuyến khích cách tiếp cận “leo thang hợp tác”, tức là cùng thảo luận để tìm giải pháp chung thay vì leo thang đơn phương. Trong trường hợp không thể giải quyết, cấp lãnh đạo sẽ đóng vai trò trọng tài.

  5. Lòng chính trực:

     • Cam kết giữ lời hứa và hành động nhất quán là yếu tố then chốt để xây dựng lòng tin trong tổ chức.

Nhận xét về cuốn sách:

“Tiền lương chưa bao giờ là tất cả” là một cuốn sách sâu sắc, giúp người đọc hiểu rõ hơn về động lực làm việc và tầm quan trọng của việc tìm kiếm ý nghĩa trong công việc. Kofman đã khéo léo kết hợp lý thuyết với những câu chuyện thực tế, tạo nên một tác phẩm dễ tiếp cận và áp dụng.

Trích dẫn ấn tượng từ cuốn sách:

• “Những khích lệ về vật chất chỉ chiếm 15% động lực làm việc của nhân viên, 85% còn lại là đến từ nhu cầu được trân trọng, thuộc về cảm giác tạo ra sự khác biệt mỗi ngày, cũng như cống hiến vì một sự nghiệp cao cả hơn bản thân họ.”
• “Động lực thúc đẩy lớn nhất của chúng ta chính là cơ hội được phụng sự vì một mục tiêu lớn hơn cả sự nghiệp và bản thân, hơn cả tiền lương, phúc lợi, tiền thưởng hay mọi lợi ích vật chất khác.”

Lời khuyên: Có nên đọc cuốn sách này?

Nếu bạn đang tìm kiếm một công việc không chỉ để kiếm tiền mà còn để tìm kiếm ý nghĩa và đóng góp cho cộng đồng, “Tiền lương chưa bao giờ là tất cả” là cuốn sách đáng đọc. Cuốn sách sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về động lực làm việc và cách tạo ra môi trường làm việc tích cực. Tất cả những ai làm lãnh đạo hoặc đang làm C&B hoặc nhân viên bộ phận bất kỳ đều có thể đọc cuốn sách này. Cuốn sách sẽ cho bạn nhiều lời khuyên về việc trở thành người lãnh đạo tốt cũng như giúp ích cho công việc – xây dựng chính sách công ty.

Kết luận:

“Tiền lương chưa bao giờ là tất cả” là một tác phẩm quan trọng, giúp chúng ta nhìn nhận lại giá trị thực sự của công việc và tìm kiếm ý nghĩa trong những gì mình làm.